Koszty FTTx

Koszty FTTx są czynnikiem decydującym, o tym czy operatorzy po uprzednim oszacowaniu zysków będą chętni do inwestowania w taką technologię. Dlategoteż daje się zauważyć olbrzymi pęd jednostek R&D w kierunku obniżenia wszelkich możliwych nakładów jakie niesie z sobą FTTx.

Nacisk kładzie głównie na redukcję kosztów produkcji elementów, ogólnie mówiąc, optoelektrycznych (OLT, ONU), elementów rozdzielczych (tzw. splitter’ów), obniżenie kosztów instalacji i utrzymania sieci, a także redukcję zużycia energii. Wszystko to przyczynia się do obniżenia nakładów podmiotu inwestującego w FTTx, to natomiast obniża cenę, którą za takie łącze musi zapłacić użytkownik końcowy.

Póki co nie można mówić o dobrze rozwiniętej konkurencji na rynku technologii FTTx, która, wymuszałaby atrakcyjne ceny dla konsumentów. Warto jednak zastanowić się dokładnie czym są, od czego zależą i co się składa na koszty FTTx oraz które z tych wydatków można zniwelować.

Na całkowity koszt FTTx składa się:
(1) koszt robót inżynierskich (np. prace ziemne)
(2) wydatki na elementy części wspólnej sieci, tzw. wspólne CapEx (CapEx – Capital Expenses), oraz koszt instalacji takich elementów, podawane jako koszt przypadający na jeden HP (Home Passed – dom, do granic którego dochodzi łącze FTTx, ale nie jest powiedziane czy dom jest podłączony); oblicza się to według formuły:

(wspólne CapEx + koszt instalacji) / (ilość potencjalnych konsumentów w obszarze sieci)

(3) wydatki na elementy sieci w obszarze konsumenta, tzw. CapEx konsumenta, oraz koszt ich instalacji; oblicza się to według formuły:

(koszt przypadający na jeden HP) / (współczynnik penetracji + koszt instalacji jednego łącza)

(4) wydatki związane z eksploatacją łącza, tzw. OpEx (OpEx – Operational Expenses), na które składa się utrzymanie sieci, zaopatrzenie w odpowiednie pasmo, zasilanie, usługi
(5) dodatkowe koszty związane z rozbudową i modernizacją sieci.

Jeśli inwestycja dotyczy obszaru pierwotnego, tzn. takiego, w którym nie ma żadnej sieci, której infrastrukturę możnaby wykorzystać, mówi się o tzw. jednorazowych kosztach pierwszej instalacji IFC (IFC – Installed First Cost), które obliczane są według formuły:

koszt sprzętu sieciowego (razem z np. obudowami, przewodami) + koszty robót inżynierskich i instalacyjnych

Koszty IFC są z reguły największe stąd warto skupić się nad tym co na nie wpływa i co w związku z tym może je obniżyć:

(1) współdzielenie przez wielu użytkowników sprzętu sieciowego, światłowodów, duktów, kaset na spawy
(2) koszty konstrukcyjne tj. prace inżynierskie i koszty związane z wynagrodzeniem dla wykonawcy robót inżynierskich w zależności od kwalifikacji personelu, instalacja na obszarze pierwotnym lub przebudowa istniejącej instalacji, ilość potencjalnych użytkowników przypadająca na obszar sieci (tzw. zagęszczenie użytkowników lub HP przypadające na 1km), rodzaj instalacji (naziemna lub podziemna) oraz wykorzystanie wszelkich istniejących elementów w insfrastrukturze obszaru sieci: słupy, dukty, przewody itd.
(3) koszty przypadające na jedną posesję: koszt kabla światłowodowego (naziemny lub podziemny) od części wspólnej sieci do puszki u użytkownika, kasety ze spawami, mufy światłowodowe, osprzęt sieciowy (wraz z zasilaniem) u użytkownika tzw. interface lub brama, które mogą być własnością użytkownika lub wypożyczone od dostawcy, koszty okablowania wewnętrznego, koszt dostawy usług sieciowych.

Następne koszty to koszty związane z okresem użytkowania (LFC – Life-Cycle Cost) inaczej nazywane całkowitymi kosztami posiadania (TCO – Total Cost of Ownership). Na LFC składa się grupa kosztów operacyjno-administracyjnych oraz OpEx (koszty testowania/monitorowania sieci, utrzymanie sieci, dostawa usług sieciowych), a także koszty rozszerzeń sieci oraz koszty zasilania elektrycznego.

Największe oszczędności można osiągnąć właśnie w ramach OpEx poprzez instalowanie zakończenia optycznego na posesji użytkownika oraz systemów monitorowania na przeciwległym końcu łącza. Eksperci twierdzą, że z powodu instalowania zakończenia optycznego bliżej odbiorcy oszczędności mogą siegnąć 20-60%. Zdalne monitorowanie sieci może przynieść 25-30% oszczędności, a aktywacja usługi w takiej topologii oraz odłączenie i ponowne podłączenie użytkownika to redukcja odpowiednio 30-65% i 35-50% kosztów OpEx.

Jako przykład można podać, że koszty OpEx przypadające na jednego odbiorcę to, wg. Verizon, maksymalnie 300$ na rok. Od tego należałoby odjąć potencjalne oszczędności sięgające 114$ na rok.

Na podstawie:
Passive Optical Networks, P. W. Schumate, OFC 2008
Fiber-to-the-Home Technologies, J. Prat, Kluwer 2002